Vorige keren hadden jullie veel interviews kunnen lezen o.a. van Perry Pierik, Frits Bosch Helen Vreeswijk, Dina-Perla Portnaar, Frans Duijn, Ellen Kruize, Noëlle Oostdam. Vandaag een interview met Jacqueline Zirkzee, onlangs verscheen haar boek Salomon Lezen jullie mee?
Kun je iets over jezelf vertellen?
Ik ben een vrouw op leeftijd aan het worden, maar zo voel ik me niet, gelukkig. Wel zie ik als ik terugkijk een steeds uitgestrekter wordend verleden. Na een jeugd in Oegstgeest en studies in Delft en Leiden, heb ik jaren als reisjournalist over de wereld gereisd. Al bijna vijfentwintig jaar ben ik schrijver en redacteur van beroep. Daarnaast vind ik schrijven en lezen het leukste wat er bestaat, dus ik ben een gelukkig mens.
Ik ben altijd nieuwsgierig naar de verhalen van anderen, daarin is het weleens lastig om de balans te vinden, want ik moet voor mezelf ook tijd en ruimte vinden om te schrijven. Al goochelend met tijd en projecten lukt dat toch aardig. Soms moet ik mezelf wel eens het huis uit schoppen, dan blijf ik te lang achter mijn computer of met mijn neus in de boeken zitten. Bewegen, in de buitenlucht zijn en vrienden ontmoeten zijn ook heel belangrijk voor mij.
Wilde je altijd al schrijver worden?
Schrijvers waren voor mij een aparte mensensoort, het kwam als kind niet in me op dat de verhaaltjes die ik bedacht en opschreef ooit zouden kunnen leiden tot een carrière in letterenland. Zelfs nadat mijn eerste roman was uitgekomen, durfde ik me nauwelijks schrijver te noemen, omdat ik ergens gelezen had dat mensen die maar een keer een boek voortbrengen geen echte auteurs zijn. Die valse bescheidenheid heb ik na bijna een kwarteeuw wel van me afgezet!
Hoe ben je ontdekt als schrijver?
Ik had al meer dan tien jaar aan een omvangrijke roman gewerkt, gewoon omdat ik dat leuk vond. Niet de hele tijd, want ik werkte als reisjournalist en was veel onderweg, maar ik bleef steeds terugkomen naar dat verhaal. Toen wilde de eerste uitgever aan wie ik het op aandringen van een kennis voorlegde het verhaal hebben. Ik was superblij, maar besefte nog nauwelijks hoe bijzonder dat was.
Hoeveel boeken heb je in totaal geschreven?
Tientallen. Tegenwoordig tel ik eigenlijk alleen mijn romans, dat zijn er nu acht. Ik heb ook non-fictieboeken geschreven, kinderboeken, stuiverromannetjes en andere boeken in opdracht. Als alleenstaande moeder pakte ik alles op schrijfgebied aan. Het grote voordeel was dat ik vanuit huis kon werken.
Hoe ziet jouw werkdag eruit?
Ik sta meestal vrij vroeg op, tussen de middag ga ik dan vaak nog even sporten, want ik zit (te) veel achter de computer. Ik heb op de tweede verdieping van mijn huis een ruim en licht schrijfatelier, met een groot scherm, twee bureaus en uiteraard veel boekenkasten, waar ik ook schrijvers ontvang voor schrijfcoaching. Als ik geen besprekingen heb, werk ik aan manuscripten, die van mezelf en van anderen. Meestal vliegen de uren voorbij als ik in een verhaal verdiept ben. Ik moet mezelf dan echt dwingen om even te bewegen, een kop thee te halen of boodschap te doen of iets dergelijks. Als ik ’s morgens pauze neem voor koffie ga ik altijd in de woonkamer beneden zitten, zo voelt het alsof ik toch echt even uit ben. Als ik erg stijf ben van het zitten, ga ik in de namiddag of ’s avonds nog een uurtje wandelen in het polderpark vlakbij.
Zijn er punten die je minder leuk vindt in dit werk?
Eigenlijk niet. De nadelen die het soms heeft: lang zitten, veel alleen zijn, doe ik mezelf aan. Door afspraken goed te plannen en te zorgen voor afwisseling lukt het me meestal wel die te ondervangen.
Welke opleiding(en) heb je gevolgd?
HBO en universiteit.
Hoe heb je jouw studententijd ervaren?
Ik voelde me geen echte student. Ik woonde al samen, ik werkte erbij en ik had een vrij geregeld leven.
Feestbeest of studiebol?
Studiebol. Ik ga graag een avondje dansen, naar het theater of de film, maar er gaat rustig een week voorbij dat dat niet voorkomt. Borrelen en uit eten gaan met vrienden vind ik erg leuk.
Wat wilde je vroeger worden?
Als kind wilde ik juf worden – ik heb zelfs de lerarenopleiding voltooid, al heb ik buiten mijn stages nooit voor de klas gestaan. Toen ik afstudeerde was er een overschot aan leraren, je kunt het je niet meer voorstellen.
Vind je dat je een opleiding nodig hebt om schrijver te worden?
Absoluut niet. Ik denk dat een gerichte schrijfopleiding zelfs averechts kan werken als je je te veel laat beïnvloeden door je docenten. De beste voorbereiding als je een boek wilt schrijven is in mijn ogen: lees heel veel boeken. Een studie Nederlands is meegenomen, maar je kunt je taalvaardigheid op talloze manieren verbeteren. Maak een plan, lees over je onderwerp, zoek schrijftips op. In mijn schrijfatelier zie ik veel mensen die zijn vastgelopen omdat ze zomaar ergens begonnen zijn. Daarom heb ik met mijn collega Jet Hoogerwaard de complete gids voor schrijvers ‘Van idee naar boek’ geschreven.
Jouw boek SALOMON is onlangs verschenen. Waar gaat deze roman over?
Het verhaal draait om een nabije toekomst waarin de overheid via het controleorgaan SALOMON de opvoeding en ontwikkeling van kinderen streng bewaakt. De hoofdpersoon, een moeder die vol toewijding bij SALOMON werkt, gelooft sterk in het ideaal van een rechtvaardige samenleving waarin kinderen veilig kunnen opgroeien. Dit systeem kent harde regels: gezinnen mogen slechts één kind hebben, en zelfs kleine opvoedfouten worden genadeloos aangepakt. Terwijl zij zelf steeds meer moeite heeft om zich aan alle protocollen te houden, komt ze in conflict met haar ex-partner over de opvoeding van hun kleuterdochter Juno. Het is speculatieve fictie met een thrillerelement, iets heel anders dan mijn historische romans, zoals ‘Het Heksenhuis’, dus.
Waar haalde je de inspiratie vandaan voor dit boek?
De Toeslagenaffaire en de vele andere misstanden die zijn ontstaan vanuit een doorgeschoten bureaucratisch systeem waren voor mij het uitgangspunt. Ik projecteerde die op een toekomst waarin men heeft besloten dat zulke kwesties nooit meer mogen voorkomen. De vraag is: is wat ervoor in de plaats komt dan beter?
Hoe denk je dat er gereageerd zal worden op dit boek of hoe is er gereageerd op dit boek?
Tot nu toe zijn de reacties zeer positief. Ik heb heel erg mijn eigen koers gevaren met dit verhaal en ik heb er veel van mijn eigen denkbeelden in gestopt. Juist omdat het zo anders is dan mijn andere romans verwachtte ik kritiek, maar kennelijk heb ik goed gezien dat de tijd rijp is voor dit boek.
Hoe is het schrijfproces je afgegaan?
Elk boek is voor mij weer een leerproces dat ik niet had willen missen. Omdat SALOMON onder een ander genre valt dan mijn eerdere romans, bood dat een extra dimensie. Ik vond het een heerlijk verhaal om aan te werken.
Hoe lang duurde het om dit boek te schrijven?
Ik ben met SALOMON ongeveer anderhalf jaar bezig geweest – met tussenpozen, want ik had ook verplichtingen als redacteur.
Heb je vaste schrijfrituelen?
Als ik aan een nieuw boek begin, moet mijn bureau eerst leeg. Verder hang ik erg aan mijn twee koppen koffie met een sloot melk halverwege de ochtend.
Wat kunnen lezers van jouw boeken leren?
Ik vind dat dat niet aan mij is om te bepalen, althans voor mijn romans. Iedereen mag eruit halen wat die wil. SALOMON is een gelaagd boek, dat je op verschillende niveaus kunt lezen en herlezen. Voor een boek als de schrijfgids ‘Van idee naar boek’ is dat anders natuurlijk. Daarmee willen coauteur Jet Hoogerwaard en ik schrijvers vooral behoeden voor valkuilen en ze helpen het schrijfproces te stroomlijnen.
Ben je nu een nieuw boek aan het schrijven? Zo ja welke?
Op dit moment is ‘SALOMON’ nog geen maand geleden verschenen en over een paar weken verschijnt onze schrijfgids ‘Van idee naar boek’. Dat betekent dat er geen ruimte over is in mijn hoofd om over een nieuw boek na te denken. Ik hoop daar tijdens het kerstreces mee aan de gang te gaan.
Op welke manier promoot je je boek(en)?
De uitgever doet de promotie, al overleggen we wel over hoe dat gebeurt. Zelf plaats ik berichtjes op de verschillenden sociale media als ik iets nieuws te melden heb over een boek.
Denk je dat social media een grote rol bijdragen aan de verkoop van jouw boeken?
Ik heb geen idee, ik heb daar geen zicht op. Ik ben wel actief op de sociale media voor de zichtbaarheid van mijn boeken, maar ik hoop toch vooral dat lezers mijn boeken zo mooi vinden dat ze erover praten met andere boekliefhebbers en dat ze ze op verjaardagen en met de feestdagen aan iedereen in hun omgeving cadeau doen.
Wat doe je over 5 jaar?
Nog steeds hetzelfde, ik kan me niet voorstellen dat ik met mijn werk zou stoppen. Dat kan ook helemaal niet, want mijn allerbeste boek moet ik nog schrijven!
Heb je kinderen?
Ik heb een volwassen zoon op wie ik mateloos trots ben. Hij is ook schrijver en redacteur, dus wij zitten nooit om gespreksstof verlegen.
Ben je gelovig en zo ja, welke rol speelt religie in jouw leven?
Ik ben Nederlands-hervormd opgevoed, maar ik ben niet (meer) gelovig. Toch speelt religie een rol in mijn leven en in mijn werk. Dit laatste vooral omdat het de denkwijze van mijn personages beïnvloedt, zoals die in ‘Het Heksenhuis’.
Welk boek heb je als laatste gelezen?
‘Gebied 19’ van Esther Gerritsen.
Welke auteur bewonder je?
Dat vind ik echt een heel moeilijke vraag. Ik bewonder talloze auteurs. Als ik één schrijver zou moeten noemen, zou dat voelen of ik anderen tekortdoe.
Wat zijn jouw hobby’s?
Lezen, dansen, schilderen, reizen.
Heb je tips voor aankomende schrijvers?
Om te kunnen schrijven moet je veel gelezen hebben. Kijk hoe succesvolle schrijvers het aanpakken in hun boeken, ze zijn niet voor niets succesvol.
PSSST houd deze blog in de gaten we gaan een winactie van SALOMON online plaatsen deze week en daarna volgt ook de recensie.
Contactgegevens: beautyandbooksmagazine(@) gmail.com
